Από τη Ρώμη στις Φιλιππίνες και από το Κονγκό στην Ουγγαρία: Ποιοι είναι οι επικρατέστεροι για τη διαδοχή του Αγίου Πέτρου
Μετά τον θάνατο του πάπα Φραγκίσκου, το Βατικανό προετοιμάζεται για μία από τις πιο καθοριστικές και μυστικοπαθείς διαδικασίες της Καθολικής Εκκλησίας: την εκλογή του νέου ποντίφικα. Το κονκλάβιο, κλειστό και παραδοσιακά απρόβλεπτο, καλείται να αναδείξει τον επόμενο πνευματικό ηγέτη, σε μια περίοδο γεμάτη προκλήσεις και παγκόσμια αβεβαιότητα.
Στη λίστα των φαβορί περιλαμβάνονται καρδινάλιοι από τρεις ηπείρους, με διαφορετικές θεολογικές προσεγγίσεις και πολιτικοδιπλωματικές ταυτότητες. Η πιθανότητα εκλογής πάπα από την Ασία ή την Αφρική δίνει ιστορικό χαρακτήρα στη διαδικασία, ενώ η μάχη των τάσεων στο εσωτερικό της Εκκλησίας παραμένει σιωπηλή αλλά έντονη.
Οι Guardian και New York Times αναλύουν τα προφίλ των ισχυρότερων υποψηφίων για τον θρόνο του Αγίου Πέτρου.
Πιέτρο Παρολίν (Ιταλία, 70 ετών)
Θεωρείται ο πιο ισχυρός «υποψήφιος συνέχειας». Υπηρέτησε ως υπουργός Εξωτερικών του Βατικανού από το 2013, όντας ο στενότερος συνεργάτης του Φραγκίσκου. Έχει διαχειριστεί κρίσιμες διαπραγματεύσεις με την Κίνα και τη Μέση Ανατολή, ενώ είναι γνώστης των εσωτερικών και διεθνών μηχανισμών της Καθολικής Εκκλησίας. Όπως γράφουν οι New York Times, η ήπια και διπλωματική παρουσία του, σε συνδυασμό με την πολυετή εμπειρία του, τον καθιστούν φαβορί – αν και επικριτές τον θεωρούν υπερβολικά πραγματιστή.
Λουίς Αντόνιο Τάγκλε (Φιλιππίνες, 67 ετών)
Ο πιο προβεβλημένος υποψήφιος από την Ασία και κάποτε εκλεκτός του Φραγκίσκου. Όπως επισημαίνει ο Guardian, είναι δημοφιλής, χαρισματικός και ταυτίζεται με το προοδευτικό όραμα του νυν πάπα. Όμως τα τελευταία χρόνια η επιρροή του έχει μειωθεί. Παρά την κριτική του προς τη σκληρότητα της Εκκλησίας απέναντι σε γκέι και διαζευγμένα ζευγάρια, είναι αντίθετος στις αμβλώσεις – κάτι που αντικατοπτρίζει τη σύνθετή του στάση.
Πιερμπατίστα Πιτσαμπάλα (Ιταλία, 60 ετών)
Ο πιο «διπλωματικός» υποψήφιος. Οι New York Times τον παρουσιάζουν ως φαβορί με διεθνή προφίλ, χάρη στην εμπειρία του ως Πατριάρχης Ιεροσολύμων και συντονιστής του Βατικανού για θέματα Μέσης Ανατολής. Απέφυγε τις συγκρούσεις για δογματικά ζητήματα και διατηρεί επαφές με όλες τις πλευρές, ακόμα και με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. Πρόσφατα είχε προσφέρει τον εαυτό του ως όμηρο για παιδιά στη Γάζα.
Πέτερ Έρντο (Ουγγαρία, 72 ετών)
Ο κορυφαίος εκπρόσωπος του συντηρητικού μπλοκ. Ο Guardian τον περιγράφει ως υπέρμαχο της «επιστροφής στην παράδοση», σε πλήρη αντίθεση με την προοδευτική πορεία του Φραγκίσκου. Διατηρεί δεσμούς με τον Βίκτορ Όρμπαν και έχει ταχθεί κατά των μεταναστών και του γάμου των διαζευγμένων. Όμως, όπως υπενθυμίζουν οι NYT, πρόκειται για πολύγλωσσο, διπλωματικό και ιδιαίτερα καλλιεργημένο ιερωμένο με επιρροή στην Ευρώπη και πέρα από αυτήν.
Φριντολίν Αμπόνγκο (Κονγκό, 65 ετών)
Ένας από τους ισχυρούς υποψήφιους της Αφρικής. Ο Φραγκίσκος τον είχε συμπεριλάβει στην εννεαμελή ομάδα των συμβούλων του. Εκφράζει την αγωνία του πάπα για τις περιφέρειες και τους αποκλεισμένους, αλλά, όπως σημειώνουν οι NYT, η στάση του απέναντι στην ευλογία ομόφυλων ζευγαριών ήταν αρνητική – μια ένδειξη του συντηρητισμού της αφρικανικής ιεραρχίας.
Ματέο Τσούπι (Ιταλία, 69 ετών)
Ο πιο «Φραγκισκανός» υποψήφιος, κατά πολλούς. Σύμφωνα με τους NYT, είναι στενά συνδεδεμένος με την κοινότητα Sant’Egidio, γνωστή για τη στήριξη στους φτωχούς και την ειρηνευτική διπλωματία. Υπήρξε απεσταλμένος του πάπα στην Ουκρανία, ενώ υπερασπίζεται τα δικαιώματα των ΛΟΑΤ ατόμων με ήπιο και ποιμαντικό λόγο. Η επιρροή του στην ιταλική Εκκλησία και το προοδευτικό του προφίλ τον καθιστούν υπολογίσιμη δύναμη – αν και κάποιοι ανησυχούν πως μπορεί να είναι υπερβολικά συνδεδεμένος με συγκεκριμένες ομάδες εντός του Βατικανού.
Ρόμπερτ Σαρά (Γουινέα, 79 ετών)
Ο πλέον ορθόδοξος υποψήφιος, ο οποίος θεωρείται από τον Guardian ως «παράλληλη εξουσία» στο Βατικανό. Στην ηλικία των 79 ετών, πιθανώς ξεπερνά τα όρια για μια νέα παπική θητεία, αλλά διατηρεί ακόμη επιρροή. Αντιτίθεται στις ιδεολογίες γύρω από το φύλο, στις μεταρρυθμίσεις του Φραγκίσκου και υπερασπίζεται τη διατήρηση της αγαμίας των ιερέων.
Άντερς Αρμπορέλιους (Σουηδία, 75 ετών)
Ο πρώτος Σουηδός καρδινάλιος και πρώην προτεστάντης. Όπως γράφουν οι New York Times, είναι προσανατολισμένος στην ενότητα και την ενίσχυση του ρόλου των γυναικών στην Εκκλησία. Εκφράζει θέσεις υπέρ των μεταναστών, αλλά παραμένει αντίθετος στην ευλογία ομόφυλων ζευγαριών.
Μάριο Γκρεκ (Μάλτα, 68 ετών)
Αρχικά θεωρούνταν παραδοσιακός, αλλά μετά την εκλογή του Φραγκίσκου υιοθέτησε προοδευτικές θέσεις, όπως η στήριξη γυναικών διακόνων. Πολλοί, σύμφωνα με τον Guardian, τον θεωρούν δείγμα προσαρμοστικότητας και μετριοπάθειας.
Ζοζέ Τολεντίνο δε Μεντόνσα (Πορτογαλία, 59 ετών)
Ο νεότερος της λίστας και θεωρητικά αουτσάιντερ λόγω ηλικίας. Είναι υπέρμαχος του διαλόγου με τον σύγχρονο πολιτισμό, ενώ φέρεται να έχει ταχθεί υπέρ της χειροτονίας γυναικών και της συμμετοχής τους στην ιεραρχία της Εκκλησίας – απόψεις που τον καθιστούν αντιφατική αλλά συναρπαστική φιγούρα.
Ποια θα είναι η επόμενη σελίδα της Καθολικής Εκκλησίας;
Η επερχόμενη εκλογή του νέου πάπα δεν αφορά μόνο το πρόσωπο που θα φορέσει τη λευκή κάπα, αλλά και την πορεία που θα χαράξει η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία στον 21ο αιώνα.
Θα συνεχιστεί η κληρονομιά του πάπα Φραγκίσκου, με έμφαση στον προοδευτισμό, την κοινωνική δικαιοσύνη και τη διαθρησκευτική προσέγγιση; Ή θα επιλεγεί ένας ποντίφικας που θα επαναφέρει την Εκκλησία σε μια πιο παραδοσιακή, αυστηρή πορεία;
Παράλληλα, ανακύπτει και το ερώτημα της γεωπολιτικής ταυτότητας: θα στραφεί η Εκκλησία προς έναν πάπα με πολυπολιτισμική, παγκόσμια απήχηση, ή θα διατηρήσει το ευρωκεντρικό της προφίλ;
Το μόνο βέβαιο, όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά οι New York Times, είναι πως στις παπικές εκλογές «οι προβλέψεις σπάνια επιβεβαιώνονται».